यूपीएससी सीएपीएफ भरती २०२५: केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दलात ३५७ जागांवर भरती! आकर्षक पगार

प्रस्तावना

केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल (CAPF) मध्ये करिअरची स्वप्ने पाहणाऱ्या उमेदवारांसाठी एक सुवर्णसंधी उपलब्ध झाली आहे. युनियन पब्लिक सर्व्हिस कमिशन (UPSC) ने २०२५ साठी CAPF सहाय्यक कमांडंट पदांवर ३५७ रिक्त जागांसाठी भरती जाहीर केली आहे. ही भरती केवळ नोकरीची हमीच नाही तर सन्मान, जबाबदारी आणि आकर्षक वेतनासह देशसेवेची संधी देते. हा लेख या भरतीच्या सर्व पैलूंवर प्रकाश टाकेलः पात्रता, निवड प्रक्रिया, पगार, अर्ज प्रक्रिया आणि तयारीसाठी उपयुक्त टिप्स.

यूपीएससी सीएपीएफ भरती २०२५: एक ओव्हरव्ह्यू

केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल (CAPF) म्हणजे काय?

CAPF ही केंद्र सरकारच्या गृहमंत्रालयाखाली काम करणारी सशस्त्र दलांची संघटना आहे. यात पाच दले समाविष्ट आहेत.

1. बॉर्डर सिक्युरिटी फोर्स (BSF)

2. सेंट्रल रिझर्व्ह पोलीस फोर्स (CRPF)

3. सेंट्रल इंडस्ट्रियल सिक्युरिटी फोर्स (CISF)

4. इंडो-तिबेटन बॉर्डर पोलीस (ITBP)

5. सशस्त्र सीमा बल (SSB)

हे दल सीमा सुरक्षा, दहशतवादविरोधी ऑपरेशन्स, आणीबाणीच्या परिस्थितीत नागरी सुरक्षा इत्यादी महत्त्वाच्या भूमिका पार पाडतात.

२०२५ च्या भरतीचे महत्त्व

२०२५ मध्ये, UPSC ने सहाय्यक कमांडंट पदांसाठी ३५७ जागा जाहीर केल्या आहेत. ही पदे नेतृत्वक्षमता, शारीरिक ताकद आणि रणनीतिक विचारसरणी असलेल्या उमेदवारांसाठी आहेत.

पदे आणि रिक्त जागा

२०२५ च्या भरतीअंतर्गत खालील दलांमध्ये जागा उपलब्ध आहेतः

1. BSF: १०० जागा

2. CRPF: ८५ जागा

3. CISF: ७२ जागा

4. ITBP: ६० जागा

5. SSB: ४० जागा

एकूण ३५७ जागांपैकी काही SC/ST/OBC/EWS आरक्षित आहेत. अधिकृत अधिसूचनेत तपशीलवार माहिती उपलब्ध आहे.

पात्रता निकष

शैक्षणिक पात्रता

• उमेदवाराने कोणत्याही शाखेतील पदवीधर असावे (बॅचलर डिग्री).

• अंतिम वर्षातील विद्यार्थी देखील अर्ज करू शकतात, परंतु निवड झाल्यास पदवी पूर्ण करणे अनिवार्य आहे.

वयोमर्यादाकिमान

• वयः २० वर्षेकमाल वयः २५ वर्षे

• कमाल वय (SC/ST/OBC आणि इतर आरक्षित वर्गांसाठी सवलत लागू).

• वय मोजणीची तारीख १ ऑगस्ट २०२५ असेल.

शारीरिक आवश्यकता

• उंचीः पुरुष १६५ सेमी, महिला १५७ सेमी (काही समुदायांसाठी सवलत).

• छातीः पुरुषांसाठी ८१-८६ सेमी (फुगवून).

• डोळ्याची दृष्टीः ६/६ किंवा ६/९ (सुधारित).

निवड प्रक्रिया

सीएपीएफ भरतीसाठी निवड प्रक्रिया चार टप्यात पूर्ण होते.

१. लिखित परीक्षा

• पेपर १: सामान्य अभियोग्यता आणि बुद्धिमत्ता (२५० गुण).

• पेपर २: सामान्य निबंध, निबंधलेखन आणि कॉम्प्रिहेंशन (२०० गुण).

परीक्षा ऑफलाइन मोडमध्ये घेतली जाते.

२. शारीरिक क्षमता चाचणी (PET)

५ किमी धाव (पुरुषः २४ मिनिटे, महिलाः २८ मिनिटे).

• लांब उडी, उंच उडी इत्यादी.

३. वैद्यकीय तपासणी

उमेदवार शारीरिकदृष्ट्या आणि मानसिकदृष्ट्या फिट असल्याचे सर्टिफिकेट.

४. मुलाखत

• व्यक्तिमत्त्व चाचणी आणि नेतृत्व गुणांचे मूल्यांकन (१५० गुण),

पगार आणि लाभ

सहाय्यक कमांडंट पदासाठी पगार ७व्या पगार आयोगानुसार पे लेव्हल १० (५६,१०० १,७७,५०० रुपये) आहे. याव्यतिरिक्त, खालील भन्ने मिळतात

• महागाई भत्ता (DA)

• निवास भत्ता (HRA)

• वाहतूक भत्ता (TA)

• वैद्यकीय सुविधा आणि निवृत्तीवेतन

अर्ज कसा करावा?

१. स्टेप १: UPSC च्या अधिकृत वेबसाइटवर जा (https://upsc.gov.in).

२. स्टेप २: “CAPF AC 2025 चा नोटिफिकेशन वाचा आणि ‘Apply Online” क्लिक करा.

३. स्टेप ३: नवीन खाते तयार करा किंवा लॉगिन करा.

४. स्टेप ४: फॉर्म भरा आणि फोटो, सही, पदवी प्रमाणपत्रे अपलोड करा.

५. स्टेप ५: अर्ज शुल्क (१०० रुपये) ऑनलाइन भरा. SC/ST/महिला सुट्टा.

६. स्टेप ६: फॉर्म सबमिट करा आणि प्रिंटआउट काढून ठेवा.

महत्त्वाच्या तारखा (अंदाजे):

• अर्ज सुरूः ऑक्टोबर २०२४

• अर्जाची शेवटची तारीखः नोव्हेंबर २०२४

• परीक्षा तारीखः ऑगस्ट २०२५

तयारीचे टिप्स

१. लेखी परीक्षेसाठी:

• NCERT च्या पुस्तकांवर फोकस करा.

• करंट अफेयर्ससाठी दैनिक वर्तमानपत्रे वाचा.

• मागील वर्षांचे प्रश्नपत्रिका सोडवा.

२. शारीरिक तयारी:

• नियमित धावणे, जिम, योगासन करा.

• PET मध्ये वेळ मयदित धावण्याचा सराव करा.

३. मुलाखतीसाठीः

सामान्य ज्ञान, नेतृत्व कौशल्ये आणि व्यक्तिमत्त्व विकसित करा.

मॉक इंटरव्ह्यू द्या.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

Q1. CAPF मध्ये कमांडंट पदासाठी वय सीमा किती आहे?

• किमान २० वर्षे, कमाल २५ वर्षे (SC/ST/OBC साठी वय सवलत लागू).

Q2. अर्ज शुल्क किती आहे?

सामान्य वर्गः १०० रुपये. SC/ST/महिलाः फी नाही.

Q3. शारीरिक चाचणीमध्ये काय समाविष्ट आहे?

• ५ किमी धाव, लांब उडी, उंच उडी, आणि शक्ती चाचण्या.

Q4. परीक्षा कोणत्या भाषेत आहे?

पेपर १ आणि २ हिंदी किंवा इंग्रजीमध्ये उपलब्ध आहेत.

Q5. एकूण किती प्रयत्न परवानगीयता आहेत?

सामान्य वर्ग, ६ प्रयत्न, OBC: ९, SC/ST: कोणतेही मर्यादा नाहीत.

निष्कर्ष

UPSC CAPF भरती २०२५ ही देशसेवा आणि स्थिर करिअरची संधी आहे. योग्य तयारी, समर्पण आणि धैर्याने हे लक्ष्य साध्य करणे शक्य आहे. उमेदवारांनी वेळेचा सदुपयोग करून लिखित आणि शारीरिक तयारीवर भर द्यावा. या नोकरीमध्ये केवळ पगारच नाही तर समाजातील प्रतिष्ठा आणि जबाबदाऱ्यांचे आव्हानही आहे. तर, स्वतःला सिद्ध करण्याची ही संधी सोडू नका!